Viaxes ao imposible (Para facer unha película, primeiro tes que subir a unha montaña)

Por cada película que chega ver a luz son moitas as que permanecen no limbo do infilmado. Estas últimas son as únicas películas perfectas porque só existen en potencia, como idea ou como soño, e non sufriron o choque co real. En cambio, as que si chegaron a existir serán sempre e necesariamente imperfectas, un catálogo de compromisos e renuncias e, quizais, dalgúns felices encontros. “Todo é posible a condición de ser o suficientemente insensato”, dixo Orson Welles; pero, como el mesmo descubriría, tal optimismo non era máis ca o obstinado desexo dun rebelde inconformista.

Cada película que chega aos nosos ollos é, polo tanto, un pequeno milagre, un fragmento arrancado da escuridade, do nada e do imposible. Porque a beleza do cine podería estar precisamente no seu carácter improbable e perecedoiro, no milagroso da súa maquinaria tecnolóxica que, como tal, sempre estará á mercé da imperfección, da anomalía, do defecto ou do erro. No interior de cada película aniña a posibilidade do non ser e a historia do cine será sempre unha negociación entre o visible e o invisible, entre as súas películas posibles, é dicir, aquelas que chegaron a filmarse e aínda se conservan, e as imposibles, aquelas que non se filmaron xamais ou se perderon para sempre.

Por todo isto, unha das máis conmovedoras historias posibles do cine —á que se dedica este curso— é a dos creadores melancólicos que, como dixo Walter Benjamin de Kafka, cortexan constantemente “a pureza e a fermosura dun fracaso”, que o queren todo para, en ocasións, non chegar a nada, que aceptan o azar como un detonante máis das súas historias, que seguen avanzando a pesar dos accidentes, que non deixan de buscar ese norte que perderon hai tempo... Eses creadores que, en fin, viaxan ao imposible para encontrar o posible.